Узбекистондаги Девбандий окими

Якинда Муфти Таки Усмони ва Зафар Тахнавиларни баъзи фикрларига мулохазамни билдирганимдан сунг, Узбек уламолари ва талабаларидан бир канча мактублар олдим. Ундан ташкари, Фэсбук постларимда хам очик коммент сифатида бир канча фикр ва мулохазалар олдим. Бундан икки нарсани хулоса килдим;
1. Узбек уламо ва талабалари мени маколаларимни, видео лекцияларимни ва теле-курсатувлармни якиндан кузатиб бормокдалар.
2. Узбек диёрларига Девбанди окими Хиндистону-Покистондан кириб бормокда.
Биринчи масалага келсак, бу албатта менинг учун хурсанчилик беради. Узбек диёрларида хозиргача муставоси баланд булган уламолар бор деб умид киламан. Ва улар маколаларимга кизикишган булса бунинг учун албатта миннатдорчилик билдираман.
Иккинчи масала булса, мен девбандий окимини жуда яхши биламан. Уларни урф-одатлари Покистон ва Хиндистонга тугри келсада, Узбекистонга муносиб келиш келмаслигини вакт курсатади.
Номаълум емаски Муфти Таки Усмони Ханафи Мазхабини енг пешво олими деган шухрати бор. Аммо бу гап канчалик тугри нотугрилигини худо билади. Девбандиларни ичида бир канча окимлар бор мисол; Хаётийлар ва Момотийлар, Покистон девбандилари, Хиндистонликлар ва Жанубий Африкаликлар. Покистонликларини ичида хам булинишлар бор. Муфти Такийни хамма девбандий окимлари хам енг кучли олим деб тан олмайди.
Гапни хулосаси, якинда Иъло Сунан китобини муаллифи Зафар Тахнавийни бир канча фикрини маколага киргазиб унга тегишлик булган баъзи мулохазалармни билдирган едим. Кискаси, уни айтиши буйича Ханафи мазхабида баччабозлик килган кимсани икки хил жазоси бор екан. Биринчиси, уни тош бурон килиб сунг жасадини ёндириш. Иккинчиси, уни тириклаен ёндириш. Ундан ташкари Зафар Тахнави бир канча нотугри фикрларни олдинга суриб, уни Ханафи мазхабига мансублигини айтган. Бу гапни нотугрилигини исбот килиб макола ёздим. Макола Инглиз тилида булса хам уни таржима килса булади. Имконим булса таржима киламан Худо хохласа. Макола бу ерда; https://shaykhatabekshukurov.com/2016/06/14/islamic-law-homosexuality-and-the-pulse-massacre/
Ундан олдин Муфти Таки усмонини кредит билан уй сотиб олиш но жоизлиги тугрисида макола ёзган едим.
Инглизчаси бу ерда; https://shaykhatabekshukurov.com/2016/01/31/mortgages-an-open-letter-to-sheikh-taqi-uthmani/

Арабчаси бу ерда;

https://shaykhatabekshukurov.com/2016/02/02/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A9-%D8%A5%D9%84%D9%89-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE-%D8%AA%D9%82%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D9%81%D9%8A-%D8%AD%D9%83%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85/

Девбанди уламолардан уй сотиб олиш масаласида бир канча раддиялар булди. Раддиялар асосан Муфти Такини химоя килиш нийятида ёзилганлиги учун биро пичокка илинадиган хужжат бериша олмаган. У раддияларни туплаб хаммасига иккита маколада жавоб бердим;

https://shaykhatabekshukurov.com/2016/07/22/scholars-declared-mortgages-to-be-interest-and-forbidden-making-it-impossible-for-muslims-to-own-their-own-home-but-they-couldnt-prove-it/

https://shaykhatabekshukurov.com/2016/07/26/declaring-mortgages-haraam-just-confused-or-stubborn-secularists/

Ундан ташкари, Европада ёз фаслида хуфтон номози вакти кирмаслиги сабабидан бир канча фатволар берилган. Бу масалага тегишлик макола ёзган едим (бу ерда; https://shaykhatabekshukurov.com/2016/02/02/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A9-%D8%A5%D9%84%D9%89-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE-%D8%AA%D9%82%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D9%81%D9%8A-%D8%AD%D9%83%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85/)

Унга Муфти Таки Усмонидан раддия бир йилдан кейин етиб келди. https://shaykhatabekshukurov.com/2016/07/03/long-awaited-response-from-mufti-taqi-usmani/
Муфти Такини раддияси шофийи ва ханбалий мазхабини ханафий деб баъзи аргументлар олдинга сурилган екан. Раддия мен ёзган масалаларни бирортасига жавоб бермагани учун мен факат раддияни узини макола килиб чиказдим. Бу раддияни баъзи девбанди уламолар жуда кучлик деб даъво килгани сабаб, раддияга киска изох бердим (бу ерда; https://shaykhatabekshukurov.com/2016/07/13/modern-hanafis-defending-or-taimawites-behind-the-mask/)

Ундан ташкари Муфти Таки Сахих Муслим шархида Ханафи мазхабига (балки Исломга) карши булган фикрларни олдин сурган. Улардан биттаси, эр киши узини турмуш уртогини ун даррагача урушга хакки бор. Бу хак, аёл киши динга тегишлик булмаган хато килса берилади. Амма аёл динга тегишлик ишда хато килса ер унга хохлаган жазосини беришига хакки бор. Таки Усмони бу масалани Таъзирга тегишлик булган бобда зикр килган. Муфти Таки бу масалада бутун Ислом уламоларини гапига карши чикиб факат Ибн Таймияни фикрини куллаб кувватлаган.
Ва бошка масалаларни маколага киритдим (бу ерда; https://shaykhatabekshukurov.com/2016/06/27/burning-gays-and-beating-wives-the-abuse-of-discretionary-punishment-by-muslims/)
Ундан ташкари курсатувларда ва лекция вактларида девбанди окими тугрисида тез тез савол бериб туришади.
Узимни тажрибамга биноан, уларни ханафий мазхабига оид дейиш жуда тугри гап булмаса керак деб биламан.

2 Comments Add yours

  1. Abu Talhah says:

    I hope you’re going to provide a translation…

    Like

Leave a comment